 |
| Santorini is known for its picture perfect locations -- but not all tourists know it sits on a live volcano.Nicolas Economou/NurPhoto/Getty Images |
Elinda Labropoulou, CNN
Everywhere you look on Santorini, you’re reminded that you’re on a volcano. The lunar landscapes, the black and red beaches, the pebbles made of solidified lava. The Greek island’s transfixing beauty is a result of the area’s violent volcanic history.
Santorini is of course famous for its breathtaking crescent-shaped caldera, half of which is submerged – making it the only sunken caldera in the world. It was created by one of the largest known eruptions around 3,600 years ago. The explosion was so powerful that it wrecked Santorini’s ancient city of Akrotiri and dealt a fatal blow to the seafaring Minoan civilization, which had settled on the island at the time.
Today, Santorini – also known as Thira – is Greece’s foremost romantic playground with luxurious villas and resorts providing pampered getaways for A-listers and dreamlike settings for lavish weddings and photoshoots alike. The island’s steep volcanic cliffs, perched about 1,000 feet above sea level, create an impressive geological canvas with whitewashed houses balanced on the edge. No wonder it’s one of the most photographed locations on the planet.
Every evening, the island comes to a grinding halt for Santorini’s world-famous sunsets. The blue and white domed village of Oia gets packed as the golden hour draws in. As the sun begins to set behind the caldera’s cliffs, the sky transforms into a vivid display of red, orange, and pink hues. Thousands gasp as the last rays disappear in the sea.
Few realize that beneath the hypnotic kaleidoscope of colors lies an active volcano.
Secrets of the deep |
| Santorini is part of one of Europe's most important volcanic fields.Courtesy Ocean Exploration Trust |
Santorini is part of the Hellenic Volcanic Arc, one of the most important volcanic fields in Europe which has seen over 100 eruptions over the past 400,000 years. The East Mediterranean’s most active underwater, and potentially dangerous, volcano, Kolumbo, is five miles northeast of Santorini and part of the same volcanic system.
Submerged in the Aegean Sea, Kolumbo has been quiet for nearly 400 years – but it is not asleep. The last time it erupted, in 1650, it killed 70 people and triggered a 40 foot tsunami. Strong earthquakes and aftershocks were recorded, along with toxic gas and plumes of smoke.
Scientists know Kolumbo exploding could cause great havoc. Some of the world’s biggest oceanographical expeditions have paid it a visit and monitoring has increased in the last 20 years. One of the largest US research vessels, the
JOIDES Resolution deep drilling ship, traveled to Santorini for its first Mediterranean mission between December 2022 and February 2023.
Greek islands: How to choose the right one for your holidayThe formidable ship brought “an entire floating lab to the area,” says volcanologist and expedition co-chief Tim Druitt. Able to drill at over 8,000 meters (26,000 feet) beneath the surface of the sea, researchers collected previously unreached sediments to try and reconstruct the history of volcanism in the area.
The results – initial reports are expected later this year – should help scientists not only predict future eruptions, but also to reveal the behavior of other active volcanoes around the world that pose a threat to millions who live in their vicinity. The links between earthquakes and volcanoes are also being studied.
 |
| The deep-drilling JOIDES Resolution completed its first Santorini research trip in 2023.Thomas Ronge/IODP-JRSO |
Evi Nomikou, a geological oceanographer at the University of Athens, has taken part in every expedition on her native Santorini for the last 20 years. “We are gradually putting together a geopuzzle [showing] which parts were [originally] land, which parts were water,” she says.
“If we can better understand past eruptions and their impact, we have a roadmap to better address future challenges.”
An extraterrestrial ocean |
| Evi Nomikou has been studying Santorini for 20 years.Antony Morris |
The JOIDES Resolution expedition isn’t the first major study of the area. Nomikou says that the long-studied extreme conditions found at Kolumbo led NASA to fund a groundbreaking expedition in 2019. “At the bottom of its crater there is an extra-terrestrial ocean with life forms that can be found on other planets.”
The hostile environment, with its active hydrothermal vents spewing hot water and minerals, served as an ideal testing ground for new state-of-the-art technologies using Autonomous Underwater Vehicles. NASA tested submersibles that one day, it hopes, will be exploring alien oceans on moons of Jupiter and Saturn.
Another
recent study also uncovered a previously undetected magma chamber beneath Kolumbo. Scientists believe that the chamber may also be key to understanding the seismic activity in this region.
Greece's Mykonos says it's ready to party like before CovidFuming volcanoes and bubbling craters also fired the imagination of Hollywood producers who chose Santorini as the opening location of adrenaline-pumped 2003 Hollywood blockbuster “Lara Croft: Tomb Raider – The Cradle of Life.” Using Santorini’s dramatic cliffs as a backdrop, Angelina Jolie found herself in hazardous situations in mysterious waters while looking for underwater treasure.
Jolie and then-husband Brad Pitt spent vacation time on Santorini following the shoot, and they’re not the only ones. The Kardashians, Lady Gaga and Shakira are among the celebrities who have splashed in Santorini’s crystal-clear waters. Every summer, mega yachts cruise back and forth between Santorini and Greece’s other celebrity magnet, the party island of Mykonos, their VIP passengers revealing their exclusive surroundings in glitzy posts.
Crater hikes and thermal springs |
| Santorini's beaches are beloved by visitors.Creative Touch Imaging Ltd./NurPhoto/Getty Images |
Brangelina’s romance may be over, but Lara Croft’s adventurous spirit lives on in tourist boat excursions. They include a visit to the volcano of Nea Kameni: one of five islands that form the Santorini volcanic complex, and a
national geological park in itself.
“The last eruption on Nea Kameni was in the 1950s,” says Marios Fytros, CEO of travel agency Santorini View. “Visitors love the thrill of hiking up to the crater of a volcano. It is one of our most popular excursions.” Boat tours continue with a swim at volcanic hot springs on nearby Palea Kameni island, followed by sundowners on deck facing Santorini’s cliffs.
Another popular tour, to the magnificent archaeological site of Akrotiri, serves as a sober reminder of volcanic force. The thriving Bronze Age city was destroyed by the eruption 3,600 years ago, which spewed out a nearly 20-mile high column of ash and rock, entombing the city. Some 1,700 years later, a similar disaster would destroy Pompeii.
With the ashes and lava removed, Akrotiri’s vividly colored frescoes today stand beautifully preserved.
A simmering volcano |
| Tourists can take boat trips to Nea Kameni, home to an active volcano.Alf/Moment RF/Getty Images |
Thanks to its global fame, Santorini has seen some the biggest tourism investments in the country. Hilton and Nobu are among the brands to have arrived on the island in the past few years, and property prices are among the highest in Greece.
Yet geologists – who are
closely monitoring Kolumbo – warn that it’s just a matter of time before a big eruption hits again.
Can wine help save Greece's Santorini from too much tourism?However, “time” in geology years can be ultra-slow. So much so that one real estate agent on the island, who declined to be named, says that “volcanic activity never enters the conversation” when selling a property.
When it does erupt, Kolumbo is capable of producing an eruption column tens of miles high and is also liable to trigger a tsunami. Increased activity about 10 years ago raised concerns but it has since subsided.
“If we start seeing increased activity in Kolumbo then we need to be alert, says Druitt. “The good news is that volcanoes do give plenty of warning.”
Meanwhile, in 2020, Greece’s Civil Protection Agency unveiled a 185-page plan for
addressing the consequences of a possible activation of Santorini’s volcanic group.
Volcanic food and wine |
| The island is known for its assyrtiko wine, grown in the volcanic soil.wjarek/iStockphoto/Getty Images |
In their everyday life, locals have little time to think about the volcano beyond excursions. In summer, the island is packed.
Overtourism remains one of the biggest challenges as Santorini’s unique morphology continues to bring in the crowds. Last year the International Union of Geological Sciences, in collaboration with UNESCO, included the caldera of Santorini in its first list of top
100 Geological World Heritage Sites.
Beyond hotels and restaurants, all business on the island is linked to the volcano. Locally made cosmetics are packed with minerals, and premium food ingredients are grown in unique soil. There is a museum dedicated to the Santorini cherry tomato, a Protected Designation of Origin product since 2006, and the island’s fava beans are considered the best in Greece.
Then there is Santorini’s most famous export after tourism:
wine. Islanders say there’s more wine than water on Santorini.
About a fifth of the nearly 30 square mile island is taken up by vineyards, most of which grow assyrtiko, a native grape which produces white wines that are crisp, dry and – unsurprisingly – mineral.
The traditional “cave” houses dug into the volcanic rocks, called yposkafa, are prime nesting grounds for honeymooners seeking their dream vacation. But for Nomikou, who grew up on Santorini, it was Kolumbo that featured in her childhood dreams.
“I was greatly influenced by my grandfather’s and great grandfather’s stories. They remembered the smaller explosions at Nea Kameni,” she says.
“But they insisted that the one to worry about is ‘the one you can’t see’.”
“Gradually I realized there was another volcano, under water. A volcano more powerful, mysterious and dangerous. It is impossible to know if any of us will live through a big eruption but, at some point, there will be one.”
Santorini could one day be buried under a layer of ash once more. But for now – as visitors enjoy another stunning sunset over a glass of assyrtiko – the volcano keeps quiet.
Όπου και αν κοιτάξετε τη Σαντορίνη, σας θυμίζει ότι βρίσκεστε σε ένα ηφαίστειο.
Τα σεληνιακά τοπία, οι μαύρες και κόκκινες παραλίες, τα βότσαλα από στερεοποιημένη λάβα.
Η συγκλονιστική ομορφιά του ελληνικού νησιού είναι αποτέλεσμα της βίαιης ηφαιστειακής ιστορίας της περιοχής.
Η Σαντορίνη είναι φυσικά διάσημη για την εντυπωσιακή καλντέρα σε σχήμα μισοφέγγαρου, η μισή από την οποία είναι βυθισμένη - καθιστώντας την τη μοναδική βυθισμένη καλντέρα στον κόσμο. Δημιουργήθηκε από μια από τις μεγαλύτερες γνωστές εκρήξεις πριν από περίπου 3.600 χρόνια.
Η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή που κατέστρεψε την αρχαία πόλη της Σαντορίνης, το Ακρωτήρι και έδωσε ένα θανατηφόρο πλήγμα στον ναυτικό μινωικό πολιτισμό, που είχε εγκατασταθεί στο νησί εκείνη την εποχή.
Σήμερα, η Σαντορίνη – γνωστή και ως Θήρα – είναι η πιο ρομαντική παιδική χαρά της Ελλάδας με πολυτελείς βίλες και θέρετρα που προσφέρουν περιποιημένες αποδράσεις για A-listers και ονειρικά σκηνικά για πλούσιους γάμους και φωτογραφήσεις. Οι απότομοι ηφαιστειογενείς βράχοι του νησιού, σκαρφαλωμένοι περίπου 1.000 πόδια πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, δημιουργούν έναν εντυπωσιακό γεωλογικό καμβά με ασβεστωμένα σπίτια ισορροπημένα στην άκρη.
Δεν είναι περίεργο που είναι μια από τις πιο πολυφωτογραφημένες τοποθεσίες στον πλανήτη.
Κάθε βράδυ, το νησί σταματάει για τα παγκοσμίου φήμης ηλιοβασιλέματα της Σαντορίνης.
Το γαλανόλευκο χωριό της Οίας με τρούλο γεμίζει καθώς πλησιάζει η χρυσή ώρα.
Καθώς ο ήλιος αρχίζει να δύει πίσω από τα βράχια της καλντέρας, ο ουρανός μεταμορφώνεται σε μια ζωντανή εμφάνιση κόκκινων, πορτοκαλί και ροζ αποχρώσεων.
Χιλιάδες λαχανιάζουν καθώς οι τελευταίες ακτίνες χάνονται στη θάλασσα.
Λίγοι συνειδητοποιούν ότι κάτω από το υπνωτικό καλειδοσκόπιο των χρωμάτων κρύβεται ένα ενεργό ηφαίστειο.
Τα μυστικά του βάθους
Η Σαντορίνη είναι μέρος του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, ενός από τα σημαντικότερα ηφαιστειακά πεδία στην Ευρώπη που έχει δει πάνω από 100 εκρήξεις τα τελευταία 400.000 χρόνια. Το πιο ενεργό υποβρύχιο και δυνητικά επικίνδυνο ηφαίστειο της Ανατολικής Μεσογείου, το Κολούμπο, βρίσκεται πέντε μίλια βορειοανατολικά της Σαντορίνης και μέρος του ίδιου ηφαιστειακού συστήματος.
Βυθισμένο στο Αιγαίο Πέλαγος, το Kolumbo ήταν ήσυχο για σχεδόν 400 χρόνια – αλλά δεν κοιμάται. Την τελευταία φορά που εξερράγη, το 1650, σκότωσε 70 ανθρώπους και προκάλεσε τσουνάμι 40 ποδιών. Ισχυροί σεισμοί και μετασεισμοί καταγράφηκαν, μαζί με τοξικά αέρια και σωρούς καπνού.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι η έκρηξη του Κολούμπο θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή. Μερικές από τις μεγαλύτερες ωκεανογραφικές αποστολές του κόσμου το επισκέφτηκαν και η παρακολούθηση έχει αυξηθεί τα τελευταία 20 χρόνια. Ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά πλοία των ΗΠΑ, το σκάφος γεώτρησης JOIDES Resolution, ταξίδεψε στη Σαντορίνη για την πρώτη του αποστολή στη Μεσόγειο μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Φεβρουαρίου 2023.
Το τρομερό πλοίο έφερε «ένα ολόκληρο πλωτό εργαστήριο στην περιοχή», λέει ο ηφαιστειολόγος και επικεφαλής της αποστολής Tim Druitt. Με τη δυνατότητα να τρυπήσουν σε πάνω από 8.000 μέτρα (26.000 πόδια) κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, οι ερευνητές συνέλεξαν ιζήματα που δεν είχαν φτάσει στο παρελθόν για να προσπαθήσουν να ανασυνθέσουν την ιστορία του ηφαιστειακού στην περιοχή.
Τα αποτελέσματα - οι αρχικές αναφορές αναμένονται αργότερα φέτος - θα βοηθήσουν τους επιστήμονες όχι μόνο να προβλέψουν μελλοντικές εκρήξεις, αλλά και να αποκαλύψουν τη συμπεριφορά άλλων ενεργών ηφαιστείων σε όλο τον κόσμο που αποτελούν απειλή για εκατομμύρια που ζουν στην περιοχή τους. Επίσης μελετώνται οι σχέσεις μεταξύ σεισμών και ηφαιστείων.
Η Εύη Νομικού, γεωλόγος ωκεανογράφος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχει λάβει μέρος σε κάθε αποστολή στην πατρίδα της τη Σαντορίνη τα τελευταία 20 χρόνια. «Σταδιακά συντάσσουμε ένα γεωπαζλ [που δείχνει] ποια μέρη ήταν [αρχικά] στεριά και ποια μέρη ήταν νερό», λέει.
«Εάν μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις προηγούμενες εκρήξεις και τον αντίκτυπό τους, έχουμε έναν οδικό χάρτη για την καλύτερη αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων».
Ένας εξωγήινος ωκεανός
Η αποστολή JOIDES Resolution δεν είναι η πρώτη σημαντική μελέτη της περιοχής.
Η Νομικού λέει ότι οι πολυμελετημένες ακραίες συνθήκες που βρέθηκαν στο Κολούμπο οδήγησαν τη NASA να χρηματοδοτήσει μια πρωτοποριακή αποστολή το 2019. «Στο κάτω μέρος του κρατήρα της υπάρχει ένας εξωγήινος ωκεανός με μορφές ζωής που μπορούν να βρεθούν σε άλλους πλανήτες».
Το εχθρικό περιβάλλον, με τους ενεργούς υδροθερμικούς αεραγωγούς που εκτοξεύουν ζεστό νερό και μέταλλα, χρησίμευσε ως ιδανικό πεδίο δοκιμών για νέες τεχνολογίες αιχμής που χρησιμοποιούν Αυτόνομα Υποβρύχια Οχήματα. Η NASA δοκίμασε υποβρύχια που μια μέρα, ελπίζει, θα εξερευνούν εξωγήινους ωκεανούς σε φεγγάρια του Δία και του Κρόνου.
Μια άλλη πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε επίσης έναν θάλαμο μάγματος που δεν είχε ανιχνευθεί στο παρελθόν κάτω από το Κολούμπο. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο θάλαμος μπορεί επίσης να είναι το κλειδί για την κατανόηση της σεισμικής δραστηριότητας σε αυτήν την περιοχή.
Τα ατμισμένα ηφαίστεια και οι κρατήρες πυροδότησαν επίσης τη φαντασία των παραγωγών του Χόλιγουντ που επέλεξαν τη Σαντορίνη ως την τοποθεσία έναρξης του γεμάτου αδρεναλίνη Hol 2003
Το ειδύλλιο της Brangelina μπορεί να έχει τελειώσει, αλλά το περιπετειώδες πνεύμα της Lara Croft ζει στις εκδρομές με τουριστικά σκάφη. Περιλαμβάνουν επίσκεψη στο ηφαίστειο της Νέας Καμένης: ένα από τα πέντε νησιά που αποτελούν το ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης και ένα εθνικό γεωλογικό πάρκο από μόνο του.
«Η τελευταία έκρηξη στη Νέα Καμένη ήταν τη δεκαετία του 1950», λέει ο Μάριος Φύτρος, Διευθύνων Σύμβουλος του ταξιδιωτικού γραφείου Santorini View. «Οι επισκέπτες λατρεύουν τη συγκίνηση της πεζοπορίας μέχρι τον κρατήρα ενός ηφαιστείου. Είναι μια από τις πιο δημοφιλείς εκδρομές μας.»
Οι περιηγήσεις με σκάφος συνεχίζονται με κολύμπι σε ηφαιστειακές ιαματικές πηγές στο κοντινό νησί της Παλαιάς Καμένης, ακολουθούμενες από ηλιοβασιλέματα στο κατάστρωμα με θέα στους βράχους της Σαντορίνης.
Μια άλλη δημοφιλής περιήγηση, στον υπέροχο αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου, χρησιμεύει ως μια νηφάλια υπενθύμιση της ηφαιστειακής δύναμης. Η ακμάζουσα πόλη της Εποχής του Χαλκού καταστράφηκε από την έκρηξη πριν από 3.600 χρόνια, η οποία εκτόξευσε μια στήλη στάχτης και βράχου ύψους σχεδόν 20 μιλίων, θέτοντας την πόλη. Περίπου 1.700 χρόνια αργότερα, μια παρόμοια καταστροφή θα κατέστρεφε την Πομπηία.
Με την απομάκρυνση της στάχτης και της λάβας, οι ζωηρές χρωματιστές τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου σήμερα στέκονται όμορφα διατηρημένες.
Ένα ηφαίστειο που σιγοβράζει
Χάρη στην παγκόσμια φήμη της, η Σαντορίνη έχει δει μερικές από τις μεγαλύτερες τουριστικές επενδύσεις στη χώρα. Η Hilton και η Nobu είναι από τις μάρκες που έχουν φτάσει στο νησί τα τελευταία χρόνια και οι τιμές των ακινήτων είναι από τις υψηλότερες στην Ελλάδα.
Ωστόσο, οι γεωλόγοι - που παρακολουθούν στενά το Κολούμπο - προειδοποιούν ότι είναι θέμα χρόνου να χτυπήσει ξανά μια μεγάλη έκρηξη.
Μπορεί το κρασί να σώσει τη Σαντορίνη της Ελλάδας από τον υπερβολικό τουρισμό;
Ωστόσο, ο «χρόνος» στα γεωλογικά έτη μπορεί να είναι εξαιρετικά αργός.
Τόσο πολύ που ένας κτηματομεσίτης στο νησί, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί, λέει ότι «η ηφαιστειακή δραστηριότητα δεν μπαίνει ποτέ στη συζήτηση» όταν πουλάει ένα ακίνητο.
Όταν εκραγεί, το Kolumbo είναι ικανό να δημιουργήσει μια στήλη έκρηξης ύψους δεκάδων μιλίων και είναι επίσης πιθανό να προκαλέσει τσουνάμι.
Η αυξημένη δραστηριότητα πριν από περίπου 10 χρόνια προκάλεσε ανησυχίες, αλλά έκτοτε έχει υποχωρήσει.
«Αν αρχίσουμε να βλέπουμε αυξημένη δραστηριότητα στο Κολούμπο, τότε πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση», λέει ο Druitt. «Τα καλά νέα είναι ότι τα ηφαίστεια δίνουν πολλές προειδοποιήσεις».
Εν τω μεταξύ, το 2020, η Ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας παρουσίασε ένα σχέδιο 185 σελίδων για την αντιμετώπιση των συνεπειών μιας πιθανής ενεργοποίησης της ηφαιστειακής ομάδας της Σαντορίνης.
Ηφαιστειακή τροφή και κρασί
Στην καθημερινότητά τους, οι ντόπιοι έχουν λίγο χρόνο να σκεφτούν το ηφαίστειο πέρα από τις εκδρομές. Το καλοκαίρι το νησί είναι γεμάτο. Ο υπερτουρισμός παραμένει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, καθώς η μοναδική μορφολογία της Σαντορίνης συνεχίζει να φέρνει τα πλήθη.
Πέρυσι η Διεθνής Ένωση Γεωλογικών Επιστημών, σε συνεργασία με την UNESCO, συμπεριέλαβε την καλντέρα της Σαντορίνης στην πρώτη λίστα με τα 100 κορυφαία Μνημεία Γεωλογικής Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Πέρα από τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, όλες οι επιχειρήσεις στο νησί συνδέονται με το ηφαίστειο. Τα τοπικά παρασκευασμένα καλλυντικά είναι γεμάτα με μέταλλα και τα κορυφαία συστατικά τροφίμων καλλιεργούνται σε μοναδικό έδαφος. Υπάρχει ένα μουσείο αφιερωμένο στο ντοματίνι Σαντορίνης, προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης από το 2006, και η φάβα του νησιού θεωρείται η καλύτερη στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια, υπάρχει η πιο διάσημη εξαγωγή της Σαντορίνης μετά τον τουρισμό: το κρασί.
Οι νησιώτες λένε ότι υπάρχει περισσότερο κρασί από νερό στη Σαντορίνη.
Περίπου το ένα πέμπτο του σχεδόν 30 τετραγωνικών μιλίων του νησιού καταλαμβάνεται από αμπελώνες, οι περισσότεροι από τους οποίους καλλιεργούν το ασύρτικο, ένα γηγενές σταφύλι που παράγει λευκά κρασιά που είναι τραγανά, ξηρά και –δεν αποτελεί έκπληξη– ορυκτό.
Τα παραδοσιακά «σπηλαιώδη» σπίτια σκαμμένα στα ηφαιστειακά βράχια, που ονομάζονται υπόσκαφα, αποτελούν πρωταρχικούς τόπους φωλεοποίησης για νεόνυμφους που αναζητούν τις ονειρεμένες διακοπές τους. Αλλά για τη Νομικού, που μεγάλωσε στη Σαντορίνη, ήταν η Κολούμπο που εμφανίστηκε στα παιδικά της όνειρα.
«Επηρεάστηκα πολύ από τις ιστορίες του παππού και του προπάππου μου.
Θυμήθηκαν τις μικρότερες εκρήξεις στη Νέα Καμένη», λέει.
«Αλλά επέμεναν ότι αυτό για το οποίο πρέπει να ανησυχείτε είναι «αυτός που δεν μπορείτε να δείτε».
«Σταδιακά συνειδητοποίησα ότι υπήρχε ένα άλλο ηφαίστειο, κάτω από το νερό.
Ένα ηφαίστειο πιο ισχυρό, μυστηριώδες και επικίνδυνο.
Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε αν κάποιος από εμάς θα ζήσει μια μεγάλη έκρηξη, αλλά, κάποια στιγμή, θα υπάρξει».
Η Σαντορίνη θα μπορούσε μια μέρα να θαφτεί ξανά κάτω από ένα στρώμα στάχτης. Αλλά προς το παρόν – καθώς οι επισκέπτες απολαμβάνουν ένα άλλο εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα πάνω από ένα ποτήρι ασύρτικο – το ηφαίστειο παραμένει ήσυχο.
.png)
