Η ΝΑΥΤΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΙΣΤΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ;

Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος

Δημοσιογράφος-Αμυντικός Αναλυτής

Το αντιτορπιλικό κατευθυνομένων βλημάτων «Admiral Chabanenko» (DDG650). Πηγή: http://www.sinodefenceforum.com/world-armed-forces/russian-carrier-strike-group-conducting-manuevers-med-atlantic-many-pics-3759.html

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα παρακολουθούμε με ενδιαφέρον ειδήσεις από τα διεθνή αλλά και τα εγχώρια ΜΜΕ (συν το διαδίκτυο) οι οποίες μας ενημερώνουν για την αποστολή ναυτικών δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας προς την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Με προορισμό την ύψιστης γεωστρατηγικής σημασίας για τα ρωσικά συμφέροντα, ναυτική βάση στο Ταρτούς της Συρίας, δύο ομάδες πολεμικών πλοίων πλέουν μεταφέροντας πιθανότατα ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις, έχοντας αποπλεύσει από βάσεις της Μαύρης Θάλασσας και της Αρκτικής.
Δημοσίευμα του έγκυρου αμερικανικού ιστοτόπου defensenews.com στις 10 Ιουλίου ανέφερε ότι τέσσερις ναυτικές μονάδες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται το αντιτορπιλικό κατευθυνομένων βλημάτων κλάσης Udaloy II «Admiral Chabanenko» (DDG650) ενταγμένο στη δύναμη της 2ης Ανθυποβρυχιακής Διοίκησης του Βόρειου Στόλου, (σ.σ. το 2008 υπήρξε το πρώτο ρωσικό πλοίο που διέπλευσε τη διώρυγα του Παναμά μετά από τον Β΄ΠΠ) και τρία αποβατικά, απέπλευσαν από τη ναυτική Βάση του Σεβερομόρσκ στην Αρκτική. Στη συνέχεια τα πλοία θα ενωθούν με την φρεγάτα «Yaroslav Mudry» (F727) κλάσης Neustrashimy του Στόλου της Βαλτικής, που θα συνοδεύεται από ένα βοηθητικό σκάφος, προκειμένου να συγκροτήσουν μια δύναμη, η οποία θα εισέλθει στην Μεσόγειο με τελικό προορισμό το λιμάνι Ταρτούς. Τα έξι πολεμικά πλοία σύμφωνα με ρωσικές πηγές θα ανεφοδιαστούν στο συριακό λιμάνι με τρόφιμα και νερό, ενώ η αποστολή τους πιθανόν να διαρκέσει μέχρι τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Εκτός αυτών στις 10 Ιουλίου εισήλθαν στο Αιγαίο έχοντας αποπλεύσει από την Βάση της Σεβαστούπολης άλλα τέσσερα ρωσικά σκάφη και συγκεκριμένα τα αρματαγωγά «Nikolay Filchenkov» (L152) κλάσης Alligator και «Caesar Kunikov» (L158) κλάσης Ropucha I, τα οποία συνοδεύονται από δύο πλοία υποστήριξης, το σκάφος διάσωσης υποβρυχίων «Shakhter» (ΙΜΟ 7023829) και το ρυμουλκό «Okhtensky». Πρέπει να σημειωθεί ότι τα «Admiral Chabanenko» και «Shakhter» μετείχαν τον περασμένο Ιούνιο στην άσκηση FRUKUS 2011 που διεξήχθη στις ακτές των ΗΠΑ με επίκεντρο το Νόρφολκ. Μία μέρα αργότερα το αντιτορπιλικό «Smetlivy» (D810), το μοναδικό σε ενέργεια πλοίο κλάσης Kashin του Ρωσικού Ναυτικού, πέρασε τα Στενά των Δαρδανελίων κινούμενο προς συνάντηση των τεσσάρων υπολοίπων σκαφών.

H φρεγάτα «Yaroslav Mudry» (F727). Πηγή: http://www.shipspotting.com/gallery/photo.php?lid=1346464

Είναι σαφές ότι τα 11 πλοία θα καταπλεύσουν σε διαφορετικούς χρόνους στο Ταρτούς, καθώς η μοίρα που προέρχεται από τον βορρά θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο λόγω γεωγραφίας για να φθάσει στην Συρία. Και είναι ακριβώς η ναυτική γεωγραφία που μας οδηγεί σε μια σειρά σκέψεων, με σκοπό να καταδείξουμε πως η γεωπολιτική θέση της χώρας μας απαιτείται να χρησιμοποιηθεί δυναμικά υπέρ των εθνικών συμφερόντων.
Τα ρωσικά σκάφη δεν μπορούν να φθάσουν ανεμπόδιστα στην Συρία, παρά μόνον σε περίοδο ειρήνης και αφού προηγουμένως εξασφαλίσουν άδειες διέλευσης καθώς και την ουδέτερη στάση των ναυτικών δυνάμεων. Κοιτάζοντας τον αδιάψευστο μάρτυρα που λέγεται χάρτης, παρατηρούμε ότι η κάθοδος της πρώτης μοίρας από την Αρκτική απαιτεί ένα μεγάλο σε χρονική έκταση ταξίδι, καθώς θα πρέπει τα πλοία να πλεύσουν κατά μήκος της Νορβηγίας προκειμένου να συνενωθούν με τα σκάφη που προέρχονται από την Βαλτική, τα οποία σημειωτέον θα πρέπει να πλεύσουν μέσω της «τανάλιας» των Στενών Σκαγεράκη-Κατεγάτη (Δανία-Νορβηγία). Στη συνέχεια αφού εισέλθουν στην στενωπό της Μάγχης θα καταλήξουν στο Γιβραλτάρ, πλέοντας συνεχώς σε ύδατα και παραπλέοντας ακτές που ελέγχουν οι Αγγλοσάξονες.
Η δεύτερη μοίρα πρέπει να λάβει την σχετική άδεια από την Τουρκία για να διαπλεύσει τα Δαρδανέλια και στη συνέχεια πλέοντας εντός των διεθνών υδάτων του Αιγαίου (σ.σ. ενημερώνοντας την Ελλάδα και όχι ζητώντας άδεια) να κινηθεί προς το στενό Κάσου/Καρπάθου-Ρόδου, μια από τις δύο πύλες του Αρχιπελάγους οι οποίες ελέγχονται από την χώρα μας, λόγω της γεωστρατηγικής θέσης της Κρήτης. Κατά το τελευταίο τμήμα του ταξιδιού τα ρωσικά σκάφη και από τις δύο μοίρες αφού συναντηθούν, θα κινηθούν σε ύδατα εντός της ελληνικής ΑΟΖ (σ.σ. μη ανακηρυχθήσης ακόμη) πλέοντας νοτίως και ανατολικώς της Κρήτης και της Κύπρου με προορισμό την Συρία.

Το σκάφος διάσωσης υποβρυχίων «Shakhter». Πηγή: http://www.shipspotting.com/gallery/photo.php?lid=1553247#

Συμπερασματικά τα ρωσικά πολεμικά προερχόμενα από τρεις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές (Μαύρη Θάλασσα, Βαλτική Θάλασσα, Αρκτική) θα πρέπει να κινηθούν εντός κλειστών θαλασσών/στενωπών/στενών απόλυτα ελεγχόμενων από τις αγγλοσαξονικές ναυτικές δυνάμεις και παρά τις όποιες επιχειρησιακές δυνατότητες έχουν, πάντοτε θα τελούν υπό καθεστώς «απειλής βύθισης» καθώς θα βρίσκονται μακριά από τις όποιες φίλιες αεροναυτικές δυνάμεις. Δηλαδή όσοι προσβλέπουν σε «κάθοδο» ρωσικών στόλων να μην ξεχνούν πόσο ευάλωτη είναι η παρουσία πολεμικών πλοίων ακριβώς λόγω της «εχθρικής» ναυτικής γεωγραφίας. Η διαπίστωση αυτή δεν είναι καινούρια, καθώς έλκει την καταγωγή της από τον 19ο αιώνα και εκφράστηκε μέσω της θεωρίας της Rimland από τον πατέρα της Αγγλοσαξονικής γεωπολιτικής σερ Χάλφορντ Μάκιντερ και εξελίχθηκε από τον Αμερικανο-ολλανδό Νίκολας Σπάϊκμαν.
Συνεπώς δεν θα πρέπει να μας προκαλεί απορία η τεράστια σημασία που αποδίδουν στο λιμάνι του Ταρτούς οι Ρώσοι, το μοναδικό γεωστρατηγικό έρεισμα της Μόσχας στην θαλάσσια ζώνη της Μεσογείου. Εδώ ακριβώς έρχεται να προστεθεί η ελληνική παράμετρος, καθώς δίνει το τελικό διαβατήριο εξόδου προς την Ανατολική Μεσόγειο στα πλοία της ναυτικής δύναμης που είναι εγκλωβισμένη εντός της Μαύρης Θάλασσας και ελέγχει τις θαλάσσιες και εναέριες γραμμές επικοινωνίας μέσω της Κρήτης από και προς την Συρο-παλαιστίνη. Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να παρακολουθεί με «στρατηγική απάθεια» τα τεκταινόμενα, μια στάση που συνεχίζει να κατατάσσει την χώρα μας – με μοιρολατρικούς όρους – στα κράτη καταναλωτές ασφάλειας. Μήπως η Αθήνα θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να προκαλέσει το «ενδιαφέρον» των Αγγλοσαξόνων και των Ρώσων, επιδιώκοντας στοχευμένα οφέλη σε διάφορα επίπεδα;

Η ναυτική γεωγραφία δίνει στον Ελληνισμό τον διαχρονικό τίτλο του κλειδοκράτορα της Ανατολικής Μεσογείου. Πηγή: http://tnorton.wiki.hoover.k12.al.us/World+History

Ο Ελληνισμός διατηρεί δια μέσου των χιλιετιών δύο γεωγραφικά προπύργια μέσω των οποίων ελέγχεται η «αναπνοή» των κρατών της Μέσης Ανατολής που βρέχονται από την Μεσόγειο. Η τομή των αξόνων Γιβραλτάρ-Ισραήλ και Στενών Αντεν-Διώρυγας Σουέζ βρίσκεται εντός της ελληνικής ΑΟΖ και του FIR Αθηνών. Είναι η Κρήτη και η ελεύθερη Κύπρος τα κρίσιμα γεωστρατηγικά κέντρα που έχει δωρίσει στον Ελληνισμό η ιστορία και η ναυτική γεωγραφία της ισχύος. Μήπως κατά την παρούσα γεωπολιτική συγκυρία οι κυβερνώντες της χώρας, απαιτείται να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της αξίας του ελληνικού χώρου και να πράξουν με στόχο την λειτουργική ενοποίηση των δύο χώρων (Ελλάδας και Κύπρου) υπό το πρίσμα μιας κοινής εθνικής γεωπολιτικής; Αναρωτιόμαστε εάν η πρόσφατη ανακοίνωση περί συγκρότησης Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Π. Παναγιωτόπουλο πρέπει να αποτελέσει την αρχή που θα οδηγήσει στην κοινή εκπόρευση μιας πανεθνικής γεωπολιτικής σχεδίασης, εναρμονισμένης με την στρατηγική της θαλάσσιας ισχύος (Εμπορικό και Πολεμικό Ναυτικό) συγκροτώντας ένα «απόλυτο εργαλείο άσκησης αμυντικής, εξωτερικής, οικονομικής και πολιτικής ασφάλειας» σύμφωνα με τα συμφέροντα του Ελληνισμού, όπως αυτά ορίζονται διαχρονικά από την Ιστορία και την Γεωγραφία;

Τελικώς άραγε δεν πρέπει να σκεφτούμε συνδυαστικά εάν και κατά πόσον η αξιοποίηση της γεωγραφίας μας από «συμμάχους και φίλους» συνιστά μια πρώτης τάξεως ευκαιρία ενίσχυσης της δοκιμαζόμενης χώρα μας καθώς και του Μεσογειακού Ελληνισμού;
Περί Αλός